Web Sitesi Tasarımında Minimalizm Neden Hâlâ Trend?
Bir web sitesini en temel elemanlarına kadar soymak demek, kullanıcının aklında kalacak kısıma karar vermek demektir.
Minimalizm yıllardır, kullanıcı deneyimi(UX) ve kullanıcı arayüzünde(UI) kullanılıyor. Hâlâ tasarım trendlerinde en üstte kabul ediliyor.
Bu trendin sürmesinin birkaç küçük sebebi var. Öncelikle nörobilim, kullanıcıların neyin nerede olduğunu bildikleri siteleri daha çok tercih ettiğini destekliyor.
Kavramsal kalabalık ise kullanıcılar için çok büyük bir itici. Web sitelerinde gezinmek ne kadar kolaysa ve işlemler ne kadar akıcıysa, kullanıcılar o kadar rahat oluyorlar ve bu onların mental uğraşlarını minimize edip, web sitesi içi eylemlerini arttırıyor.
Eğer bu yıl için bir hedefiniz olacaksa, bu hedef web sitesinizi fonksiyonel olarak minimalist yapmak olmalı.
Fonksiyonel Minimalizm Nedir?
Web sitesi tasarımcıları genelde minimalizmi yalnızca estetik bir seçim olarak düşünüyorlar. Tabii ki minimalist tasarım estetik bir dokunuş katıyor ama aynı zamanda, dahili tasarımın ve web site mimarisinin köklerini sağlamlaştırıyor.
Minimalizm, kullanıcı deneyimi dünyasında çok güçlü bir teknik ve eski tasarımlardaki görsel karışıklığın giderilmesine yardımcı oluyor.
Yıllar önceki Geosities sitelerini düşünün. Grafiklerle, çizgi – fontlarla doluydu ve sitelerde gezinmesi oldukça zordu. 1990'larda Google denen beta motor basit bir arama arayüzü ortaya çıkarttı. Anasayfasının tasarımında yalnızca dev bir arama çubuğu vardı.
Reklam bir yana, hiçbir tasarım elemanı olmayan bu arama motoru minimalist tasarımıyla Metacrawler ve Ask Jeeves'i geride bıraktı. Böylece web siteleri de buna ayak uydurdu ve minimalist hareket doğdu.
Bu değişimin sebebi çok basit. İlk olarak, “kavramsal akış” düşüncesi. Bu prensibin temeli, beyinin düşünmesi kolay şeyleri düşünmeye daha yatkın oluşuna dayanıyor. Neyin nerede olduğunu, eylem elemanlarına nerden ulaşabileceğimizi bildiğimiz web sitelerini tercih etmemizin sebebi de bu. “Maruz kalma Etkisi” (mere ecposure effect) olarak geçen bir çalışmaya göre, bir uyarıcıya ne kadar çok maruz kalırsanız onu sevmeye o kadar yatkın olursunuz.
Çoğu web sitesinin de prototipik olmasının sebebi bu. E–ticaret sitelerinin herpsinin büyük, ilgi çekici bannerları ve dikkat çekici görselleri vardır. Bloglarda sağda ayarlar seçeneği vardır. Kullanıcılar sizden tek bir şey beklediği halde, web siteniz onlara bundan fazlasını sunuyorsa, kavramsal karmaşayı arttırıyorsunuz ve akıcılığı düşürüyorsunuz demektir.
Minimalizmin arkasındaki başka bir fikir de: istifleme. Yetişkin bir beynin yalnızca 5 veya 9 parçalık bilgileri hafızasında tutabildiğini savunan bu teoriyi ortaya George A. Miller attı.
Bir web sayfasında bu parçalar ürün açıklamaları, fiyatlar veya teklifler olabilir. Eğer bu parçaları prototipik bir tavırla sunarsanız, kullanıcılarınızın yalnızca istedikleri eylemleri yapmalarına izin vermiş olursunuz. İstifleme, akış ve minimalizm, üçü de birbirini destekleyen parçalar.
Prototipik Minimalist Web Sitesi Yapmak
Minimalizmin en temel kuralı çok basit: az daha çoktur. Bir tasarımı en basit elemanlarına kadar soymak ve geri kalanından kurtulmak; fonksiyonel minimalizmin arkasındaki en temel stratejidir.
Bir web sitesini en temel elemanlarına kadar soymak demek, kullanıcının aklında kalacak kısıma karar vermek demektir. Neden kullanıcının aklında kalmak isteyesiniz?
İyi bir tasarımcı dikkat çekmekten de dikkat dağıtmaktan da kaçınır fakat aynı zamanda, estetistik görünüşe katkısından dolayı, işe yarayacak içeriği asla saklamaz.
İkincil içerik, ana navigasyon gibi, kullanıcılarınızın bilgiye ulaşması için, minimalist bir his yaratmaya yardımcı olur.
Bir web sitesini fonksiyonel olarak minimal yapmak için birkaç değişik tasarım elemanı var. Trend? olabilecek en temel olanlarına örnek verecek olursak;
- Boş alan: Doğal olarak, minimalist tasarımınının temelinde; boş alan veya negatif alan diye adlandırdığımız eleman var. Bir nesnenin etrafında ne kadar boşluk varsa, kullanıcıya göre o nesne o kadar dikkat çekici olacaktır.
- Düz yapılar (flat texture): Minimalist tasarım arayüzleri çoğu zaman düz grafik elemanlarından, ikonlardan ve yapılardan yararlanır. Gölgeler, gradyanlar ve 3 boyutlu (3D) elemanlar, dikkat dağıtıcı olabilir ve kullanıcının istediği eylemi yapmasını zorlaştırabilir.
- Basit ama etkili renk seçimleri: Minimalist tasarımlar da görsel ilgi uyandırmalı. Web sitelerinde minimalist tasarımlar genellikle belirli renkleri kullanıyorlar ama cazip görsel hiyerarşi yaratmak, hala en önemli noktalardan.
- Tipografi: Kalın (bold) fontlar kullanmak, kullanıcılarınızın bakışlarını direkt olarak içeriğe çeker. Görsel ilgi oluşturmak için en çok kullanılan fonksiyonel minimalizm elemanlarından biri de; ilginç metin yapıları ve bold yazı tipleridir.
- Fotoğraflar: “Bir resim bin sözcüğe bedeldir” yaklaşımına sığınarak, minimalist tasarımlar, istenilen duyguyu yaratmak ve duygusal bağ kurmak için dramatik görsellere yer veriyorlar. Tabii kullanıcının dikkatini dağıtabilecek karmaşık görseller seçmekten de kaçınmak lazım. Otantik duygular canlandıracak basit fotoğraflar seçin.
Minimalist tasarımlar, web sitesini en basit elemanlara soyarak ve kullanıcının amaçlarını desteklemeyen, gereksiz bütün elemanlardan kurtularak, kullanıcı deneyimini basitleştirmeyi amaçlar. “Az daha çoktur” anlayışı kulağa çok kolay gelse de uygulamaya gelince birçok çalışma ve değerlendirme gerektiriyor.
Minimalist Tasarımda Metinler
Güçlü bir odak noktası etrafında şekillenmiş tek bir fikir, insanlara bir dizi kuraldan daha etkileyici gelir.
Bir resmin bin kelimeye bedel olduğu söylenir. Tasarımcılar da buna kalpten inanıyor gibi görünüyor: Görsel bakımından zengin tasarımların popülerleşmesi artık web sayfalarında metinlerin azalması anlamına geliyor.
Web sitelerinde takip edilen son trendlere baktığımızda tam ekran fotoğraflar, minimal bölünmüş ekranlar ve çekici katmanlar görüyoruz. Bunların hepsi görsel temelli ve bu trendleri takip eden yapılarda fazla sözcüğe rastlamak pek mümkün değil.
Bu trendler sıkıcı metinlerle uğraşmak istemeyen tasarımcılar için gerçekten mükemmel. Muhteşem görünebilirler fakat uzmanlara göre bu tip tasarımlar kullanıcılara istedikleri bilgiyi (ürünler veya hizmetler hakkında bilgiler) verme konusunda yetersiz kalıyor. Tabii tek sorun kullanıcılar da değil: Görseller insanlar için gerçekten açıklayıcı olabilir fakat Google sıralama yapmak için metinlere ihtiyaç duyuyor.
Mobil dostu web sitelerinin yükselişiyle hem Google hem de kullanıcılar için sözcükler, fonksiyonellikten ve yüklenme sürelerinden çok daha önemsiz hale geliyor. Bunlara rağmen web sitenizin yine de arama motorlarına ve potansiyel müşterilerinize bir şeyler anlatması gerekiyor.
Minimalist Tasarım Size Uygun mu?
Minimalist çalışmaları, tasarım kıyafetlere benzetebiliriz: Modeller üstünde mükemmel dururlar ama bunları siz denediğinizde kendinizi doğru biçimde ifade edemeyebilirsiniz.
Web arayüz tasarımcıları için, istedikleri tasarımla, ifade ettikleri şeyler birbirinden farklı olan müşterilerle uğraşmak ciddi bir ikileme yol açabiliyor. Genellikle bu sorun mükemmel bir ana sayfa ve açıklama dolu "hakkında" bölümleri olan tasarımlarla çözülüyor.
Bu durum kulağa mantıklı geliyor olabilir fakat bir Armani kravatın altına "standart kesim" gömlek giyerseniz kimse size stil ödülü vermeyecektir.
Gerçek şu ki; teknik hizmetler satan organizasyonlar insanlara ürünlerini anlatmak zorundalar. Bu organizasyonlar ya bir orta yol bulmaya çalışmalı ya da tasarımcı işine hiç bulaşmamalılar. Bazı organizasyonların tasarım şemaları kullanıcıyı hem görsele doyurup, hem de istenilen bilgiyi sunabilir.
- Fotoğraflanabilen, fiziksel ürünler satan firmalar: Eğer müşterilere sunulan şey gözle görülüp, aynı şekilde satılan bir şey (kıyafet, ev eşyası gibi) ise, web tasarım görsellerinin kendini ifade etmelerine izin vermek oldukça mantıklı bir yaklaşımdır.
- Basit bir ürünü, fikri veya hedefi olan organizasyonlar: Eğer anlatılmak istenen şey birkaç cümleyle açıklanabiliyorsa, web sitesini metinlerle doldurup sayfalarca açıklama yapmaya ihtiyaç yoktur. Bu organizasyonlar için verilebilecek en iyi örnek bazı bağış siteleri olabilir.
- Fazla karmaşık ve web sitesi sınırları içinde anlatmak için fazla soyut hizmetler veren organizasyonlar: Bunlar; dönemin modern pazarında oldukça fazla maddesi olan işletmelerdir: Hukuk şirketlerini, PR ajanslarını veya muhasebe firmalarını düşünün.
Doğru Görselleri Kullanın
Görseller yalnızca iyi olduklarında konuşabilirler. Yalnızca bu da değil; kullandığınız görsellerin bir hikaye anlatmasını istiyorsanız kesinlikle ilgili resimler tercih etmelisiniz. Bu yüzden bir dizi stok görselin fonksiyonel olmasını bekleyemezsiniz.
Bahsedilen ilk organizasyon tipi görseller konusunda sıkıntı çekmez fakat diğerlerinin bir fotoğrafçıyla çalışması gerekebilir. Bu görselleri markanızın güçlü biçimde tanıtılması için kullanacaksanız, sizi ve amacınızı anlayacak bir fotoğrafçı bulmanız gerekir.
Etkileyici Cümleler Bulun
Perakende satış siteleri basit metinlerden fazlasına ihtiyaç duymayabilir. Eğer yaymanız gereken bir mesajınız varsa ziyaretçilerinizin sayfalarda zorluk çekmeden gezinebilmeleri için birkaç kısa cümleye ihtiyacınız olacaktır. Bir resmin binlerce kelimeye bedel olduğu gibi, bir cümle de binlerce kelimeye bedel olabilir.
Tek ve güçlü bir konsepte odaklanmanız doğru bir yaklaşım olacaktır. Bu, aslında sizin müşteriye hitap noktanız olacaktır. Eğer bir hukuk firmanız varsa, konseptiniz "biz uzmanız" olabilir. Muhasebeciler için daha direkt bir konsept seçilebilir: "Para biriktirmenizi sağlayabiliriz".
Web sitenizin her kısmı için farklı konseptlere odaklanabilirsiniz ama "tekin gücü" tabirini aklınızdan çıkarmamakta fayda var. Güçlü bir odak noktası etrafında şekillenmiş tek bir fikir, insanlara bir dizi kuraldan daha etkileyici gelir.
Cümleleriniz, kullanıcıları duygusal bir seviyede etkilemeli, aynı zamanda da şirketinizin sattığı şeyin psikolojisini doğru biçimde sunmalı. Dikkatli bakarsak, neredeyse herkes güven, mutluluk veya umut satıyor. Mümkün olduğunca kendinize güvenerek insanları şaşırtın.
Görselleri Sözcüklerle Destekleyin
Kullandığınız görsellerle insanlara markanızın hangi yönünü anlatmak istediğinizi ve birkaç güçlü kelimeyle hangi yönlerin daha iyi olacağını düşünmelisiniz. Bazen ikisi de aynı duygusal satış noktasını hedef alır. Tartışmaya açık olsa da, bazı cümleler görsellere farklı bir bakış açısı katabilirler.
Yardım kuruluşları zaten bu dengeyi kurmakta oldukça iyiler. Üçüncü sektör web siteleri görseller, kelimeler ve farklı tasarımlarla toplumu etkilemeyi başarıyorlar.
Bir yardım kuruluşu için insanların hikayelerini anlatarak toplumu harekete geçirmek kolay olmalı fakat bazı organizasyonlar bu işi görseller aracılığıyla yapmayı tercih ediyorlar. Gülümseyen bir çocuk resmi ve güçlü bir tasarım anlatması gerekeni anlatabilir. Yalnızca birkaç kelimeyle mutluluk ve umut satılabilir. Kısa bir cümle hem çok güçlü olabilir hem de mükemmel tasarımlara yer açar.